Tìm hiểu về các loại hình doanh nghiệp tại Úc

Doanh nghiệp tư nhân theo luật của Úc chính là một cá nhân thực hiện hoạt động kinh doanh. Cá nhân này tự quản lý vận hành, và là chủ sở hữu duy nhất của doanh nghiệp. Đây là loại hình đơn giản nhất và có chi phí thiết lập, vận hành thấp nhất.

• Đăng ký doanh nghiệp: Doanh nghiệp tư nhân không bắt buộc phải đăng ký mã số kinh doanh (Australian Business Number – viết tắt ABN), trừ khi sở hữu muốn sử dụng tên khác với tên riêng của mình.
• Trách nhiệm pháp lý: Doanh nghiệp tư nhân không hình thành một pháp nhân riêng biệt. Nghĩa là tài sản và các khoản nợ của doanh nghiệp cũng chính là của chủ doanh nghiệp, không tách biệt nhau ra. Chủ doanh nghiệp có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý trên toàn bộ tài sản cá nhân của mình.
• Thuế: không phải khai báo và đóng thuế doanh nghiệp.Toàn bộ thu nhập từ doanh nghiệp tư nhân được xem như thu nhập cá nhân của chủ sở hữu, khai báo và đóng thuế thu nhập cá nhân.
• Báo cáo: Không yêu cầu báo cáo chính thức, chỉ phải báo cáo thu nhập từ việc kinh doanh trong tờ khai báo thuế thu nhập cá nhân.
• Sử dụng lao động: Chủ doanh nghiệp có trách nhiệm mua bảo hiểm tai nạn sức khỏe và đóng tiền quỹ hưu trí cho nhân viên (nếu có)

Loại hình này phù hợp với những việc kinh doanh đơn giản, cần ít vốn hoặc để một cá nhân thử một ý tưởng kinh doanh mới trước khi thành lập một doanh nghiệp hoàn chỉnh hơn.

Hợp danh là cấu trúc doanh nghiệp gồm ít nhất 2 thành viên cùng vận hành kinh doanh và chia sẻ lợi nhuận/thua lỗ. Như doanh nghiệp tư nhân, hợp danh cũng khá đơn giản và tiết kiệm chi phí để thiết lập và vận hành.

• Có 3 loại hợp danh chính:

1. 1. General Partnership (GP) – là loại hợp danh mà tất cả thành viên đều có trách nhiệm và quyền hạn quản lý như nhau trong doanh nghiệp, và mỗi thành viên sẽ tự chịu trách nhiệm pháp lý vô hạn (trên tất cả tài sản cá nhân) cho tất cả những nghĩa vụ và khoản nợ phát sinh của chính mình.
   2. Limited Partnership (LP) – là loại hợp danh gồm thành viên hợp danh (general partners) quản lý vận hành và đưa ra quyết định trong các hoạt động của doanh nghiệp, và thành viên hữu hạn (limited partners) chỉ góp vốn thụ động và không giữ vai trò gì trong doanh nghiệp. Tất cả các thành viên đều chỉ chịu trách nhiệm pháp lý giới hạn trong khoản vốn đã góp vào doanh nghiệp.
   3. Incorporated Limited Partnership (ILP) – là loại hình hợp danh gồm ít nhất một thành viên hợp danh (general partner) chịu trách nhiệm pháp lý vô hạn cho các nghĩa vụ và khoản nợ của doanh nghiệp, và các thành viên hữu hạn (limited partners) chỉ chịu trách nhiệm trên khoản vốn góp của mình.

• Đăng ký doanh nghiệp: bắt buộc phải đăng ký mã số kinh doanh (Australian Business Number – viết tắt ABN)
• Trách nhiệm pháp lý: Tùy loại hợp danh và vai trò của từng thành viên.
• Thuế: Cần khai báo thuế hàng năm nhưng không đóng thuế doanh nghiệp. Thu nhập được chia về cho từng thành viên để khai báo và đóng thuế thu nhập cá nhân. Ngoài ra, hợp danh cũng cần phải đăng ký khai báo thuế giá trị gia tăng (GST) nếu phát sinh doanh thu từ 75.000 AUD trở lên
• Báo cáo: Không yêu cầu báo cáo chính thức, chỉ phải báo cáo thu nhập từ việc kinh doanh trong tờ khai báo thuế thu nhập cá nhân.
• Sử dụng lao động: có trách nhiệm mua bảo hiểm tai nạn sức khỏe và đóng tiền quỹ hưu trí cho nhân viên (nếu có). Từng thành viên cũng phải đóng tiền quỹ hưu trí cho bản thân mình.

Cấu trúc này phù hợp với việc kinh doanh có nhiều chủ sở hữu, cho nhóm các chuyên gia hợp tác cùng nhau như các luật sư, hoặc một nhóm người muốn thử ý tưởng kinh doanh của họ trước khi thành lập một doanh nghiệp hoàn chỉnh hơn.

Công ty là một pháp nhân riêng biệt, tách rời khỏi chủ doanh nghiệp, sở hữu tài sản, phát sinh nghĩa vụ và chịu trách nhiệm pháp lý riêng hoàn toàn. Tài sản cá nhân của các thành viên sở hữu công ty (cổ đông) sẽ được bảo vệ tốt hơn và không phải chịu trách nhiệm pháp lý cá nhân đối với các nghĩa vụ và khoản nợ của doanh nghiệp.

Thành lập và vận hành công ty sẽ phức tạp và tốn kém hơn 2 loại hình trên, cũng như có nghĩa vụ báo cáo nghiêm ngặt hơn. Bù lại, công ty có khả năng huy động và tiếp cận các nguồn vốn dễ dàng hơn.

• Đăng ký doanh nghiệp: bắt buộc phải đăng ký mã số công ty (Australian Company Number – viết tắt ACN) và mã số kinh doanh (Australian Business Number – viết tắt ABN)
• Trách nhiệm pháp lý: chịu trách nhiệm pháp lý riêng biệt đối với các nghĩa vụ và khoản nợ phát sinh của công ty, giới hạn trên các tài sản thuộc quyền sở hữu của công ty, không ảnh hưởng tài sản cá nhân của các cổ đông. Tuy nhiên, giám đốc công ty (có thể không phải cổ đông) có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý đối với những hành vi phạm pháp của mình.
• Thuế: Toàn bộ thu nhập kiếm được sẽ thuộc về công ty, công ty phải khai báo và đóng thuế doanh nghiệp 25-30% hàng năm. Cổ đông khi nhận lợi nhuận chia về cho mình phải khai báo và đóng thuế thu nhập cá nhân một lần nữa. Đây là một điểm cần lưu ý cân nhắc khi quyết định thành lập công ty.
• Báo cáo: Được yêu cầu phải làm báo cáo hoạt động công ty, và đóng phí kiểm tra công ty hàng năm. Giám đốc công ty phải làm báo cáo khả năng thanh toán (solvency) hàng năm.
• Sử dụng lao động: có trách nhiệm mua bảo hiểm tai nạn sức khỏe và đóng tiền quỹ hưu trí cho nhân viên, bao gồm các cổ đông là giám đốc của công ty.
  

Loại hình này phù hợp với việc kinh doanh có rủi ro trung bình đến cao, doanh thu có thể biến động nhiều và có nhu cầu huy động nguồn vốn lớn.

Đây là loại hình phức tạp nhất và tốn kém nhất để thiết lập và vận hành, nhưng cũng là loại hình bảo vệ tài sản cá nhân và giảm thiểu trách nhiệm pháp lý và nghĩa vụ thuế tốt nhất cho các thành viên.

Người được ủy thác (Trustee) sẽ là người chịu trách nhiệm cho mọi hoạt động của Quỹ tín thác. Người được ủy thác có thể là cá nhân hoặc một tổ chức/công ty, nhưng thường sẽ là công ty để đạt được hiệu quả và lợi thế cao nhất. Quỹ tín thác sẽ vận hành việc kinh doanh và chia lợi nhuận về cho những người thụ hưởng (các chủ doanh nghiệp/nhà đầu tư)

• Đăng ký doanh nghiệp: bắt buộc phải đăng ký mã số kinh doanh (Australian Business Number – viết tắt ABN)
• Trách nhiệm pháp lý: Người được ủy thác chịu mọi trách nhiệm pháp lý của quỹ. Khi người được ủy thác là một công ty (company), trách nhiệm pháp lý được kiểm soát và bảo vệ tốt nhất cho các thành viên của quỹ.
• Thuế: Phải khai báo thuế hàng năm và có thể phải đóng thuế đối với một số khoản chia lợi nhuận tùy vào đối tượng thụ hưởng của quỹ. Lợi nhuận kinh doanh từ hoạt động kinh doanh của quỹ không bị đánh thuế doanh nghiệp mà được chia về cho các người thụ hưởng để chịu thuế thu nhập cá nhân.
• Báo cáo: Cần phải có chứng thư ủy thác (Trust Deed) thể hiện rõ cách thức hoạt động của Quỹ và thực hiện các thủ tục hành chính, báo cáo khá phức tạp hàng năm.
• Sử dụng lao động: có trách nhiệm mua bảo hiểm tai nạn sức khỏe và đóng tiền quỹ hưu trí cho nhân viên.

Quỹ tín thác là một loại hình doanh nghiệp đặc biệt của Úc, có nhiều ưu điểm và mang lại lợi ích lâu dài cho chủ sở hữu, đáng để các anh chị nhà đầu tư tìm hiểu, tham vấn các chuyên gia tài chính để áp dụng cho việc kinh doanh của mình tại Úc.

Đến với một thị trường mới, chắc hẳn nhiều anh chị nhà đầu tư sẽ không khỏi băn khoăn không biết nên chọn loại hình nào cho phù hợp. Bên cạnh đó, cũng sẽ có nhiều vấn đề trăn trở khác như kinh doanh ngành nghề gì, có nên mua lại doanh nghiệp đang hoạt động hay không, quản lý vận hành kinh doanh ra làm sao… 

Với kinh nghiệm hơn 16 năm trong lĩnh vực tư vấn đầu tư nước ngoài và quốc tịch toàn cầu, cùng mạng lưới đối tác có năng lực chuyên môn cao, IMM Group chắc chắn sẽ là cố vấn đắc lực cho các anh chị nhà đầu tư với hai dịch vụ chuyên biệt Thành lập công ty tại nước ngoài và Tìm kiếm, thẩm định, mua lại, vận hành doanh nghiệp tại nước ngoài (M&A).

Tìm hiểu thêm:

1. So sánh các chương trình đầu tư định cư Úc tại đây.
2. Dịch vụ Thành lập công ty nước ngoài tại đây.
3. Dịch vụ Tìm kiếm, Mua lại doanh nghiệp nước ngoài (M&A) tại đây.

IMM Group.