Hệ thống luật lệ chặt chẽ
Khi thành lập và vận hành doanh nghiệp tại Úc, thuế là yếu tố rất quan trọng, được quy định và kiểm soát chặt chẽ hơn ở Việt Nam rất nhiều. Tất cả đều phải rõ ràng, minh bạch và chủ doanh nghiệp phải có chiến lược tài chính hợp lý để giảm thiểu số thuế phải nộp và tối đa hóa lợi nhuận giữ lại cho công ty một cách hợp pháp.
Nhiều nhà đầu tư Việt Nam vẫn chưa biết hoặc chưa coi trọng vai trò của các chuyên gia tài chính kếtoán tại Úc, nên tự thành lập doanh nghiệp và thực hiện sổ sách kế toán, hoặc làm theo hướng dẫn những bạn bè người quen. Nhưng đối với hệ thống luật pháp tiên tiến và những hình phạt nghiêm khắc. ở một đất nước phát triển như Úc, một cá nhân không có chuyên môn sâu sẽ dễ mắc những sai sót gây tổn thất nghiêm trọng về tài chính, cũng như cơ hội định cư lâu dài tại Úc. Nhà đầu tư có thể làm không đúng quy định mà không biết, hoặc đúng quy định nhưng không thiết lập được cấu trúc đầu tư kinh doanh tối ưu nên phải chịu mức thuế cao ngất ngưởng.
Do vậy, việc tìm hiểu cơ bản về luật kinh doanh tại Úc và thuê một đơn vị tư vấn tài chính chuyên nghiệp, dày dặn kinh nghiệm để phụ trách về thuế và cố vấn chiến lược tài chính cho doanh nghiệp của mình tại Úc là rất cần thiết.
Thiết lập ban đầu dễ nhưng không dễ
Với hệ thống thủ tục hành chính tinh gọn, việc thành lập một doanh nghiệp mới tại Úc có thể được hoàn thành chỉ trong vỏn vẹn 15 phút. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần có sự tính toán cân nhắc kỹ lưỡng trong quá trình thiết lập ban đầu để có một chiến lược tài chính phù hợp cho từng lĩnh vực ngành nghề để đạt được hiệu quả sinh lời dài hạn.
Bước thành lập doanh nghiệp ban đầu tưởng là đơn giản nhưng nhưng cực kỳ quan trọng. Một yếu tố chủ doanh nghiệp cần quan tâm đó là đăng ký loại hình doanh nghiệp nào. Có bốn loại hình doanh nghiệp tại Úc là Soletrader (Doanh nghiệp tư nhân), Partnership (Công ty hợp doanh), Trust (Quỹ tín thác), Company (Công ty cổ phần). Lựa chọn đúng loại hình doanh nghiệp sẽ giúp tối ưu lợi nhuận và giảm thiểu mức thuế. Ngược lại, doanh nghiệp có thể bị vướng vào mức thuế cao hơn rất nhiều nếu đăng ký sai loại hình.
Loại hình phổ biến nhất là Company (công ty cổ phần) với mức thuế doanh nghiệp đang áp dụng trong năm tài chính hiện tại 2021-2022 là 25% (với quy mô doanh thu dưới 50 triệu AUD). Nhưng trong một số lĩnh vực, chẳng hạn như bất động sản, nhà đầu tư có thể tham vấn chuyên gia để thiết lập mô hình Quỹ tín thác – Trust để tiết kiệm được một khoản thuế lớn, giảm xuống còn khoảng 13-15%
Ngoài ra, một số quy định nhà đầu tư cần nắm khi thành lập doanh nghiệp:
- Phải có giám đốc đại diện công ty là người sinh sống ở Úc, không nhất thiết là người có quốc tịch Úc hoặc là thường trú nhân của Úc, chỉ đơn giản là người đã ở Úc tối thiểu 6 tháng (có thể là du học sinh…). Giám đốc đại diện chỉ thay mặt nhà đầu tư làm việc với các các cơ quan chính phủ như Ủy ban quản lý chứng khoán và đầu tư (ASIC), Sở thuế vụ (ATO)… Quyền hành quản lý hoạt động kinh doanh vẫn thuộc về nhà đầu tư dù đang ở Việt Nam hoặc đang ở Úc nhưng chưa cư trú đủ thời gian tối thiểu 6 tháng.
- Có ít nhất 1 cổ đông, có thể chính là nhà đầu tư.
Chiến lược khai thuế
Cũng như ở Việt Nam, mỗi doanh nghiệp ở Úc cần nộp báo cáo thuế mỗi quý và báo cáo tài chính vào cuối năm tài chính cho Sở thuế. Tất cả thông tin khai báo sẽ được lưu trữ đầy đủ trên hệ thống, nên việc chuẩn bị, thực hiện sổ sách chu đáo ngay từ lúc doanh nghiệp bắt đầu hoạt động cần được đặc biệt lưu ý. Những sai phạm bị phát hiện trong vòng 7 năm có thể bị truy tố và lãnh mức án phạt nghiêm trọng lên đến 100% thu nhập của doanh nghiệp.
Nhà đầu tư cần có kế hoạch chiến lược phân bổ doanh thu, lợi nhuận, chi phí, thuế GST (thuế giá trị gia tăng)… hợp lý, cân đối cho từng giai đoạn thời gian để có được báo cáo gọn đẹp, tránh gặp rắc rối với sở thuế và có thể phát sinh thêm chi phí kiện tụng rất đắt đỏ tại Úc.
Đối với các nhà đầu tư định cư Úc diện Doanh nhân đổi mới (188A), các bản báo cáo tài chính thể hiện được tình hình hoạt động kinh doanh ổn định qua các năm cũng giúp hồ sơ xin lên thường trú được xét duyệt nhanh chóng hơn.
Mua lại và sáp nhập doanh nghiệp (M&A)
Mở doanh nghiệp mới tại nước ngoài, đặc biệt là ở những quốc gia phát triển như Úc, nhà đầu tư có thể sẽ phải đối mặt với những rủi ro về pháp lý, tài chính, nhân sự, môi trường kinh doanh, văn hóa kinh doanh… Để giảm thiểu rủi ro, nhà đầu tư có thể chọn mua lại một doanh nghiệp đang hoạt động (M&A) thay vì mở một doanh nghiệp mới hoàn toàn để kinh doanh tại Úc.
Trước khi quyết định mua lại một doanh nghiệp, nhà đầu tư nên thuê một đơn vị thẩm định chuyên nghiệp am hiểu thị trường để có được những nhận định chính xác và có được mức giá thâu mua hợp lý.
Đơn vị này sẽ giúp nhà đầu tư có được giao dịch thành công với những việc làm sau:
- Thẩm định hồ sơ doanh nghiệp đảm bảo không có sai phạm về pháp lý, không có tranh chấp hay kiện tụng.
- Thẩm định tình hình tài chính và đánh giá hiện trạng hoạt động của công ty trên thực tế, không dựa hoàn toàn vào báo cáo tài chính, để đảm bảo doanh nghiệp không bị vướng các khoản nợ xấu hoặc nợ thuế chính phủ và đang có một nguồn doanh thu ổn định, có tiềm năng hoạt động hiệu quả.
- Định giá chính xác giá trị hiện tại của doanh nghiệp so với mặt bằng chung của thị trường. Xem xét mức giá bên bán đề xuất, thương lượng và chốt mức giá hợp lý cuối cùng.
- Cùng đơn vị tư vấn di trú, đảm bảo chọn được doanh nghiệp tương thích với quy định của chương trình định cư Úc diện doanh nhân.
Để thành lập và vận hành doanh nghiệp tại Úc đúng quy định pháp luật đã khó, để sinh lời hiệu quả và giảm thiểu chi phí thuế một cách hợp pháp còn khó hơn nhiều. Nhà đầu tư nên tìm một chuyên gia tài chính kế toán Úc cùng đồng hành xuyên suốt ngay từ đầu để có việc hoạt động kinh doanh thuận lợi nhất tại nước Úc.
IMM Group
